مدیران رانتی، عامل اصلی نابسامانی اقتصادی؛ جزیره نشینان چشم انتظار پیگیری مجمع نمایندگان

ابراهیم بلالی قشمی پژوهشگر حوزه اقتصاد- مالی و عضو هیئت موسس انجمن مهندسی مالی ایران معتقد است : در این بُرهه حساس اقتصادی، منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم بایستی اهداف کلانی همچون انتقال فناوری های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تامین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج را دنبال نماید. با این حال و در کنار این اهداف باید بهبود وضعیت اقتصادی مردم ساکن در این منطقه بطور ویژه مورد توجه قرار گیرد.

به تبع تاسیس منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم ، وضعیت اقتصادی مردم در این منطقه باید با جذب سرمایه گذاری شرکت ها و پیمانکارها و توجه خاص به منطقه، توسعه و رونق یابد. البته باید بگوییم پیش نیاز این اتفاق، عملکرد کارآمد این منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی است، اما علاوه بر ناکارآمدی نیز مشاهده می شود که در منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم، سهم استفاده مردم ساکن در این منطقه از لحاظ اقتصادی بسیار ناچیز است. در واقع با عدم نظارت دقیق دولت در این بخش ، عدم وجود قوانین کارآمد و عدم آموزش شهروندان این منطقه جهت بهره گیری از این مزیت، متاسفانه پدیده دوگانگی در این شهر و منطقه بیشتر شده است و مرتب نیز در حال افزایش است. یعنی به جای اینکه وضع عمومی مردم در این منطقه به تبع داشتن مزیت های نسبی بهبود پیدا کند، عده ی قلیلی وضع شان مرتب بهتر می شود و بیشتر مردم در این منطقه وضعیت اقتصادی شان رو به بدتر شدن است. این مسئله نیز علاوه بر عدم توجه به وضعیت مردم در اهداف این منطقه، ناشی از ناکارآمدی این منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی بوده است. بطوریکه واژه همچون “منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی شاهراه گذر از اقتصاد بحرانی” برای مردم خنده آور است.
اساسا باید گفت منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم هدف مهمی همچون بهبود وضعیت اقتصادی مردم در این منطقه را نیز باید دنبال کند و در کنار صادرات و واردات، به فکر بالا بردن سطح رفاه مردم منطقه نیز باشد که لازم است دولت، شرکت های وابسته به منطقه آزاد ، کارآفرینان و صنعتگران در این حوزه قدم های جدی بردارند.

ابراهیم بلالی قشمی در یادداشتی با موضوع : وضعیت اقتصادی مردمِ ساکن در بزرگترین منطقه آزاد تجاری- صنعتی خوب نیست، آورده است : منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم آن گونه که باید گره ای از مشکلات اقتصادی مردم باز نکرده است و تاکنون نتوانسته است به اهداف قانونی خود دست پیدا کند. با این حال در شرایط فعلی، به نظر می رسد که برای رونق اقتصادی مردم ساکن در این منطقه ژئواستراتژیک و جلوگیری از گسترش شکاف طبقاتی در این منطقه، موارد زیر را می توان مورد نظر داشت:
۱- تاسیس کارخانه ها و کارگاه های محصولات صادراتی در بخش هایی که دارای مزیت نسبی می باشند. با این کار هم بسیاری از هزینه ها از جمله هزینه فرصت زمان و حمل و نقل کاهش یافته و همچنین باعث افزایش اشتغال در این منطقه خواهد شد.
۲- تنظیم قوانینی ناظر به استخدام و به کارگیری نیروی کار فقط از این منطقه، مشاهده می شود بسیاری از کسانی که در این منطقه کار می کنند چه در سطح کارمندان و کارگران معمولی و چه در سطح مدیران، از کسانی هستند که از استان های دیگر می آیند در حالیکه در خود این منطقه بسیاری از افراد تحصیلکرده و با تجربه از بیکاری رنج می برند.
۳- برگزاری کلاس ها و آموزش های کارآفرینی در بخش های مختلف اقتصادی دارای مزیت نسبی برای عموم و نخبگان که باعث اشتغال زایی و درآمدزایی متناسب برای عامه مردم در این منطقه شود.
۴- استفاده بهینه تر از جاذبه های گردشگری و توریستی طبیعی و غیر طبیعی در جهت جذب گردشگر و درآمدزایی از این مسیر برای مردم منطقه.
در نهایت می توان گفت، آنچه در جزیره قشم طی چندسال اخیر به مطالبه‌ای اساسی بدل شده، آن است که جزیره نشینان انتظار دارند که از ظرفیت نخبگان و چهره‌های برجسته علمی و مدیریتی آنان در ساختار اصلی منطقه آزاد قشم بهره بیشتری برده شود. ولی متاسفانه اکنون در بدنه اصلی مدیریت منطقه آزاد تجاری؛ صنعتی قشم مشکل عمده ای بنام «مدیران رانتی» یا مدیران سفارشی وجود دارد که نه می توان وجود آنان را کتمان کرد و نه می توان به سادگی و بدون توجه به آن از کنارشان گذشت. به عنوان نمونه با تغییر مدیرعامل در ساختار منطقه آزاد قشم به ناگاه شمار قابل توجهی از مدیران غیربومی تغییر و شمار دیگری از مدیران غیربومی با روابط و رانت از دیگر نقاط ایران راهی قشم می‌شوند تا عناوین و مناصب سازمان منطقه آزاد را در بر گیرند و در این میان توجهی به نیروهای قشمی و یا هرمزگانی نمی‌شود و یا این توجه به اندازه‌ای اندک و محدود است که اساسا احساس مشارکت در امور را در میان مردم هرمزگان تزریق نمی‌کند.
در این میان آنچه می ماند سوال های بی پاسخ اذهان عمومی نسبت به این که گذاشتن بار سنگین هزینه ها بر دوش ملت، اسراف و نابودی ثروت ملی، ایجاد یأس و ناامیدی و … را چه کسی پاسخگوست؟ مدیران رانتی یا کسانی که در پیدایش و روند دنباله دار این پدیده نقش داشته اند؟
در این بین نباید اجازه دهیم افرادی با سوء مدیریت زمینه ایجاد نارضایتی اجتماعی و همچنین بدبین شدن جامعه به نظام را فراهم کنند؛ زیرا ایجاد حس بدبینی به نظام اسلامی از جمله اهداف استکبار است که همواره از سوی آمریکا پیگیری می شود.

کلام آخر اینکه از مجمع محترم نمایندگان هرمزگان که متشکل از پنج نفر و در رأس آنان آقایان : احمد مرادی بعنوان طراح پروژه تحقیق و تفحص از عملکرد منطقه آزاد؛ تجاری صنعتی قشم و مطالبه گر واقعی، منصور آرامی عدالت طلب وفرزند غیور هرمزگان وهمچنین محمد آشوری تازیانی با تجربه و سردار سیاسی هرمزگان مورد انتظار است برای پاسداری از آرمان های انقلاب الهی وخون هزاران شهیدی که برای حفظ نظام جمهوری اسلامی جان بر کف و شجاعانه در مقابل دشمنان ایستادند، چرا که در راه به دست آوردن نظام جمهوری اسلامی خون دل‌ها خورده شد، بطور فورس ماژور و قاطعیت پروژه تحقیق و تفحص با محوریت بررسی عملکرد، وضعیت اشتغال جوانان، نحوه واگذاری اراضی ملی، تصرف حریم دریا، وضعیت سرمایه‌گذاری و توجه به سرمایه‌گذاران و تجار، تا حصول نتیجه نهایی پیگیری کنند، زیرا این منطقه تجاری؛ صنعتی در مدت سی و یک سال که تأسیس شده، به هدف و رسالت خود یعنی رونق تولید و ایجاد اشتغال برای مردم بومی و ساکن در این منطقه و رفع فقر نیز نرسیده است که امروز شاهد وضعیت نامناسب اقتصادی جزیره نشینان ولایتمدار هستیم، چرا که لازمه برقراری امنیت پایدار در مرزها نیازمند بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مرزنشینان است.