جان دادن گونه‌های کمیاب در باتلاق بی‌آبی

حسن پیشوایی اظهار داشت: هرمزگان از مناطق گرم و خشک ایران است و اقلیم آن تحت تاثیر آب و هوای نیمه بیابانی و بیابانی قرار دارد، هوای نوار ساحلی در تابستان‌ها بسیار گرم و مرطوب و گاهی نیز دمای هوا از ۵۲ درجه سانتی‌گراد تجاوز می‌کند به گونه‌ای که دمای متوسط سالانه این منطقه در حدود ۳۳ درجه سانتیگراد اعلام شده است.

وی افزود: از ویژگی‌های آب و هوایی استان هرمزگان، یک فصل طولانی گرم و یک فصل کوتاه خنک است، فصل گرم همراه با هوای شرجی تقریبا ۹ ماه به درازا می‌کشد، فصل تابستان از اوایل اسفند ماه شروع می‌شود، هوا رفته رفته رو به گرمی می‌رود تا اینکه گرما در تیر و مرداد به ارج خود می‌رسد که تا ۵۴ درجه سانتیگراد ثبت شده است.

پیشوایی خاطر نشان کرد: این روزها با توجه به عدم بارندگی مطلوب و همچنین خشکسالی‌های پیاپی، گرما در این استان بیداد می‌کند، برخی زیستگاه‌های استان هرمزگان خصوصا زیستگاه‌های کوهستانی امسال از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند به نحوی که خیلی از چشمه‌های واقع در دامنه‌های کوه‌ها خشک شده است و حیات وحش این مناطق را تحت فشار شدیدی قرار داده است، این جانوران به دنبال بوی آب، به پائین کوه و به نزدیکی شهرها و روستاها می‌آیند.

این فعال غیر دولتی حوزه محیط زیست و حیات وحش ضمن اشاره به برخی اتفاقات ناگوار در این رابطه خاطر نشان کرد: در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ماه ۹۴ گزارشی از سوی همیاران محیط زیست از شهرستان جاسک در شرق استان هرمزگان مبنی بر سقوط یک عدد پلنگ ایرانی به درون گودالی در اطراف یکی از روستاهای آن منطقه دریافت شد.

وی ادامه داد: با بررسی موضوع، مشخص شد که به خاطر خشک شدن چشمه‌های منطقه، حیوان بیچاره به خاطر تشنگی بیش از حد به درون گودال رفته تا از لکه‌های آبی که درون گودال باقیمانده بوده برای رفع تشنگی استفاده کند، اما به دلیل شیب منفی دیواره‌های گودال موفق به بیرون رفتن نشده، تا پس از اعزام تیمی از اداره کل حفاظت محیط زیست استان و با استفاده از یک کنده درخت، این گونه گربه‌سان زیبا و ارزشمند نجات یافت.

پیشوایی همچنین ضمن اشاره به گزارشی دیگر در خصوص مرگ و میر گونه‌های ارزشمند و کمیاب حیات وحش استان هرمزگان گفت: در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ماه سال‌جاری یک عدد پلنگ ایرانی، بزرگ‌ترین گربه‌سان کشور، به دلیل تشنگی زیاد به نزدیکی یکی از روستاهای مرزی استان فارس و هرمزگان آمده بود و درون آب انبار سقوط کرده بود و به دلیل وجود دیواره‌های بلند آب انبار موفق به بیرون رفتن نشده و تلف شده تا سرنوشت یکی از ۱۲ پلنگ تلف شده در سال ۹۴ این‌گونه رقم بخورد.

این فعال غیر دولتی حوزه محیط زیست و حیات وحش هرمزگان با توضیح اتفاقی دیگر در گوشه‌ای دیگر از این استان، اضافه کرد: در تاریخ ۲۴ خردادماه سال‌جاری دو عدد بزغاله وحشی برای رفع تشنگی خود به نزدیکی گودالی رفته و با توجه به تشنگی بسیار زیاد به درون گودال آب رفته اما به دلیل بلند بودن دیواره گودال نمی‌توانند بیرون بیایند تا اینکه یکی از همیاران محلی برای سرکشی به منطقه می‌آید و با مشاهده این صحنه و اطلاع‌رسانی و درخواست کمک، اقدام به نجات این بزغاله‌ها می‌کنند.

به گفته پیشوایی، این آخرین اتفاق نبود و در تاریخ ۲۵ خرداد ماه سال‌جاری و در نزدیکی روستای لاور شیخ از توابع شهرستان بندرلنگه که یکی از مطلوب‌ترین زیستگاه‌های قوچ و میش لارستان در غرب هرمزگان می‌باشد، ۱۱ عدد قوچ و میش به دلیل خشک شدن چشمه‌های موجود در دهانه کوه‌ها و همچنین عدم وجود آبشخور با توجه به اینکه منطقه فوق تحت مدیریت سازمان محیط زیست نمی‌باشد، برای رفع تشنگی به نزدیکی آب انباری آمده و از فرط تشنگی به درون آب انبار سقوط کرده و متاسفانه ۹ راس از آنها تلف می‌شوند.

این کارشناس حیات وحش معتقد است، اتفاقات این چنینی در مناطق مختلفی از هرمزگان طی سال‌های گذشته نیز به صورت جسته و گریخته رخ می‌داد اما با توجه به اینکه وضعیت چشمه‌ها از امسال بهتر بود و هوا به این شدت گرم نبود، میزان تلفات در طول یک بازه زمانی کوتاه مدت به این میزان نمی‌رسید.
پیشوایی در ادامه مصاحبه خود، منطقه غرب هرمزگان را یکی از زیستگاه‌های مطلوب قوج و میش لارستان (کوچک‌ترین قوچ دنیا) دانست که از نظر سایر ویژگی‌های طبیعی نیز بسیار حائز اهمیت است و در ادامه بیان کرد: متاسفانه در طول سالیان اخیر و به دلیل خشکسالی‌های پیاپی منابع آبی این منطقه به شدت آسیب دیده و خیلی از چشمه‌های فعال منطقه از بین رفته‌اند، هر ساله به دلیل بارندگی‌هایی که در طول بهار می‌بارید و آبی که بر روی سنگ‌ها و گودال‌ها جمع می‌شد تا مدتی حیات وحش از آن استفاده می‌کرد اما امسال با توجه به اینکه آخرین باران در این منطقه در زمستان ۹۳ باریده این سنگ آبها خشک شده‌اند.

وی ادامه داد: حیات وحش نیز چاره‌ای جز نزدیک شدن به جوامع انسانی برای رفع نیاز خود ندارند، در پی نزدیک شدن این جانوران به نواحی مسکونی عواملی چون شکار غیر مجاز، تصادفات جاده‌ای سقوط در آب انبارها بقای این گونه ها را تهدید می‌کند.
پیشوایی خاطر نشان کرد: در یکی از این مناطق در محدوده روستای گارستانه و کوه چمپه توسط یکی از سازمان‌های مردم نهاد فعال در عرصه حفاظت از حیات وحش، به عنوان یک راهکار، اقدام به نصب مخازن آب و ساخت آبشخور شده است که خوشبختانه نتایج مطلوبی نیز در این زمینه حاصل شده است.

این پژوهشگر و محقق حیات وحش هرمزگان ضمن بیان این مطلب که تعداد بیشتری از این مخازن و آبشخورها و همچنین اقداماتی دیگر برای مدیریت منابع آبی مورد نیاز است، در پایان هشدار داد اگر تا یک‌ماه آینده این اقدامات صورت نگیرد، تلفات حیات وحش در این زمینه افزایش خواهد یافت.

منبع : فارس