از هامون تا دامون / علت عقب ماندگی منطقه آزاد قشم چیست؟

یکی از مسئولین منطقه آزاد می گفت مقایسه قشم با کیش اشتباه است و نباید قشم را با جبل علی مقایسه کرد . منظور او هر چه که بود اما در واقع نیز نباید قشم را با این مناطق مقایسه کرد چرا که موقعیت و منابع موجود در قشم آنقدر متنوع است که اگر مدیری نتواند از این فرصتها برای پیشرفت جزیره استفاده کند بی لیاقتی خود را ثابت کرده است.
اختیارات گسترده قانونی ، فراوانی منابع ، گستردگی سرزمین ، موقعیت سوق الجیشی ، ساحل عمیق و طولانی ، جمعیت بالا ، همسایگی با کشورهای خلیج فارس ، طبیعت بکر و … از جمله مزیت های جزیره قشم است که انتظار می رفت سازمان منطقه آزاد قشم با استفاده از آنها بتواند قطب اقتصادی جنوب کشور را ایجاد کرده و کمکی برای اقتصاد استان و کشور باشد.
با گذشت سی سال از تاسیس سازمان منطقه آزاد در کیش و قشم مقایسه دو منطقه البته کار اشتباهی است چرا که منابع و موقعیت قشم قابل قیاس با جزیره کوچک کیش نیست اما نظم ، پیشرفت ، یکپارچگی و نام و آوازه ای که کیش توانسته از آنها برای رونق اقتصادی خود استفاده کند در قشم قابل مشاهده نیست و در عوض شاهد مشکلات فراوان در منطقه آزاد قشم هستیم که نشان می دهد مشکل اصلی به مدیریت این منطقه باز می گردد .
آنچه در قشم در هر دوره مدیریتی تجربه شده واگذاری زمین به عنوان یک کالای درآمد زا برای هزینه های منطقه بوده ، واگذاری با کاربری های ، مسکونی ، صنعتی ، کشاورزی ، تجاری و خدماتی به افراد و شرکت ها بدون توجه به ساخت و ساز باعث شده تا بسیاری از اراضی به صورت دست نخورده یا نیمه تمام چهره نامتوازنی را از قشم نمایش دهد و از طرفی موجب بالارفتن قیمت زمین و سود سرشار برای برخی افراد شود و این در حالی است که واگذاری زمین در کیش منجر به ایجاد فضایی جذاب برای سرمایه گذاران و گردشگران شده است.
اما قصه واگذاری زمین در قشم به عنوان راحت ترین راه حل درآمد زا برای سازمان عریض و طویل منطقه آزاد همچنان ادامه دارد و در حالی که مردم قشم توان خرید زمین با قیمتهای مصوب منطقه آزاد را ندارند برخی افراد از طریق دریافت زمین و فروش آن سودی کلان را نصیب خود می کنند و جوانان قشمی فقط می توانند نظاره گر تمام شدن زمین های شهرشان باشند و خانه دار شدن را جزو آرزوهای دست نایافتنی خود بدانند.
علی رغم همه این ناملایمات اما آنچه درد مردم قشم را مضاعف می کند این است که فروش زمین و از دست رفتن این نعمت خدادادی نتوانسته پیشرفتی را در وضعیت اقتصادی قشم ایجاد کند . وجود پروژه های نیمه کاره ، نا تمام و رها شده در جای جای قشم که می توانست در اشتغال زایی و رونق بخشیدن به وضعیت جزیره کمک کند می تواند ناشی از عدم اراده ، نداشتن تمرکز و نظارت و فقدان طرح و برنامه و هدف صحیح در سازمان منطقه آزاد باشد .
هامون و دامون دو منطقه مشرف بر خلیج فارس در قشم هستند که اولی به ویرانه بدل شده و دومی نیز فرصت از دست رفته ای است که می توانست با یک پروژه مناسب رونق خوبی را در قشم ایجاد کند اما متاسفانه به کالایی برای کسب ثروت باد آورده برخی افراد تبدیل شده است ، آیا بهتر نیست مدیران منطقه آزاد قشم کمی از مدیران منطقه آزاد کیش درس بگیرند؟
به جرات می توان گفت اگر دولت و سازمانهای حمایتی و نهادهایی مانند بنیاد برکت ، بودجه و کمک های خود را از قشم دریغ می کردند بسیاری از زیر ساخت های جزیره وجود نداشت و فقر و مشکلاتی که امروز در قشم وجود دارد چندین برابر می شد ، این وضعیت نشان می دهد منطقه آزاد قشم نیازمند نظارت بیشتر و محدود شدن اختیارات و وظایف است که این موضوع در تحقیق و تفحصی که قرار است از این سازمان انجام گیرد باید مورد مداقه قرار گیرد.

پروژه دامون کیش

پروژه دامون قشم

پروژه ویران شده هامون قشم

پروژه ساحلی نیمه تمام قشم